TUT (DUT) AĞACI BOYUNCA

(Azerbaycan Türküsü)

Müzikal Altyapı ve Yorum: gitarisyen

Bugün çok sevdiğim bir Azerbaycan türküsünü yorumlamak istedim: Tut (Dut) Ağacı Boyunca... Bu türküyü yorumlamadan önce ve düzenlemeleriyle müzikal alt yapısı üzerinde çalışırken günlerce ve birçok defa (İslam Rzayev, Cavit Tebrizli, Ezginin Günlüğü, Azerin, Yol'a Düş, Roya & Rızvan, Hakan Yılmaz & Kadir Şan Tarhan, Burçin, Ahmet Tirgil & Ali Ender Cemgil gibi) birçok sanatçı ve gruptan bu türkünün değişik yorumlarını dinledim. Zira (en azından sözleri ve notası bakımından) türkünün aslına yapabildiğim kadarıyla sadık kalmak istiyordum. En beğendiğim yorum Islam Rzayev'in yorumu olmasına rağmen, senelerdir büyük bir beğeniyle takip ettiğim Ezginin Günlüğü grubunun ve onun solisti Hakan Yılmaz'ın yorumunun da yıllardan beri bende kalan bir etkisi vardı. Sonuçta bu güzel türküyü ben de yorumlamak (ve düzenlemek) isterken, dinlediğim bu iki güzel yorumun da etkisiyle sanırım ortaya (dinlediğim her farklı yorumdan etkiler, izler taşımasına karşın biraz da kişiliğime uygun, beni anlatan, birazcık bana has) bir sentez çıktı. Özellikle türkünün Azerbaycan Türkçesiyle söylenişine, dörtlüklerin sırasına, söyleniş biçimine ve özgün melodik yapısına dikkat etmeye çalıştım. Örneğin birçok sanatçı sözleri "Dut Ağacı Boyunca" diye okurken, ben özellikle Azerbaycan Türkçesinde "Dut" anlamına gelen ve türkünün orijinal söylenişinde de "Tut" olarak geçen şekliyle, yani "Tut Ağacı Boyunca" olarak okudum. Yine birçok farlı yorumda (maalesef) türkünün bir bölümü "Kızıl üzüm siyahladı" şeklinde yanlış okunurken, araştırmalarım sonucunda bunun doğrusunun "Kızıl üzük lahladı (Qızıl üzük laxladı)" (ya da bazı yorumlarda "Yürüdüm yavaş yavaş" şeklinde yanlış okunan kısmın doğrusunun "Gedirdim yavaş yavaş") olduğunu öğrenerek bu şekilde okumaya çalıştım. Tabii Azerbaycan Türkçesindeki söyleniş kurallarını, kelime mahreçlerini, vurgu yerlerini çok iyi bilmediğim için -en azından orijinal söyleyişe en yakın biçimde söyleyebilmek amacı ve umuduyla- İslam Rzayev'in yorumunu defalarca dinledim. Yine de hatalarım olduğunu biliyorum. (Bu sebeple de söyleyişteki hatalarım için şimdiden affınızı diliyorum.) Bu yüzden umarım bu türküyü benim yorumum ve düzenlememle dinlerken kulağınıza çok farklı ve kötü gelmez.

"ANA SAYFA"YA GİT