HIS NAME WAS JASON:

30 YEARS OF FRIDAY THE 13TH

(2009)

Türkçe Alt Yazı Dosyası

Belgeselin Türkçe Çevirisini Yapmakta Yararlandığım

Film Sürümüyle İlgili Bilgiler:

BELGESELİN

Özgün Adı

:

His Name Was Jason: 30 Years of Friday The 13th

Türkçe Adı

:

-

Yapım Yılı

:

2009

Sürümü

:

iAPULA

Boyutu

:

701 MB

FPS Değeri

:

29,97

Çözünürlüğü

:

720 x 384

Türkçe Çevirisi

:

gitarisyen

ÇEVİRİ SÜRECİ HAKKINDA:

"Neden?" diye sordum kendime birkaç ay önce. "Neden bu belgeselin çevirisi uzun süredir yapılmıyor? Daha doğrusu neden çeviriye başlayan kişiler oluyor ama hep yarım kalıyor?" Sonra "Ben çevirmeyi denesem becerebilir miyim acaba?" diye düşündüm. Ancak bunun için önce belgeseli izlemek ve çevirinin neden bu belgeseli çevirmeye teşebbüs eden kişiler tarafından yarım bırakıldığını anlamak gerekiyordu.

Ve belgeseli bir kez izledim. Daha ilk izlememde çevirinin neden bu kadar zor olduğu konusunda kafamda bazı fikirler belirdi. Zira çevirinin satır sayısının uzunluğu bir yana (1900 satıra yakın) belgeselin içinde bugüne kadar çekilmiş bütün "13. Cuma" filmlerindeki sahnelerle ilgili konuşmalar, espriler, püf noktaları vardı ve belgeselin Türkçe çevirisini hakkıyla yapabilmek için serinin 30 yıldır yapılmış 12 filminin tamamını (üstelik birkaç kere) izlemek gerekiyordu. Bense yıllar önce (o da çocukken) serinin sadece 1980 yılında yapılmış ilk filmini izlemiştim ve şimdi hatırlamıyordum bile.

Bunun üzerine 30 yıldan bu yana yapılmış bütün "13. Cuma" filmlerini alıp (her akşam bir tane olmak üzere) sırasıyla izlemeye başladım. On beş gün boyunca 12 adet "13. Cuma" filmi izlediğimden (üstelik bazı sahnelere tekrar tekrar göz attığımdan) artık bu serinin filmleri rüyama girer oldu. : ))

Artık çeviriye el atabileceğimi düşünüp, belgeselin başına oturduğumda bunun da kolay olmadığını anladım. Zira bazı konuşmalardaki esprileri, nükteyi ya da nüansı yakalayabilmek için röportaj yapılan kişilerin hangi filmden bahsettiklerini bilmek ve o sahneyi birkaç kere daha izlemek gerekiyordu. Ayrıca filmleri izlerken dikkat etmediğimiz sahnelerin arka planlarını anlatan konuşmaların çevirisini yapabilmek de o sahneleri iyi anlayabilmekle mümkündü. Bense çok dikkatli bir izleyici olmadığımdan belgeselin çevirisi boyunca tekrar tekrar filmlere ve o filmlerdeki sahnelere geri dönmek zorunda kaldım.

Sonuçta elimde bir belgesel çevirisi ve 12 adet "13. Cuma" filmini defalarca izlemiş olmanın dayanılmaz hafifliği vardı. : )) Ama bunlar da yetmeyecekti sanırım, çünkü belgeseldeki konuşmalar, benim "terbiyeli Amerikan argosu" dediğim bir türdeydi ve neredeyse çevirinin iki satırından birinde konuşmacılar bu argoyla oluşturulmuş deyimler kullanıyorlardı. Üstelik hiç susmuyorlardı... Allah'ım, bir belgesel boyunca içinde hiç konuşma olmayan tek bir bölüm olmaz mı? (Aslında bir dakikalık bir bölüm var: filmin başındaki bir dakikalık giriş kısmında konuşma yok.) : )) Sonuçta iş inada bindiğinden oturup bir de sözlükler, kitaplar ve biraz İngilizce bilgisine sahip eş-dostla yaptığım tartışmalar yardımıyla Amerikan argosunun bu belgesel çevirisi için gerekli olacak değişik kullanımlarını da öğrendim.

Bunların yanı sıra belgeselde sözü edilen bazı kurumlar, olgular, oyunlar ve kişiler hakkında da araştırma yapıp çeviriye devam ettim. Bu bilgilerden bazılarını çeviriye yedirdim, bazılarını ise alt yazı dosyasının içinden çıkacak olan "Çeviri Notları" dosyasında topladım.

Sonuçta bir aydan beri defalarca belgesele konu olan "Jason" filmlerini izleyerek üzerinde uğraştığım ve 15 günden bu yana da yoğun olarak çevirisiyle meşgul olduğum belgeselin Türkçe çevirisini bitirdim. Buna rağmen yukarıda saydığım ve çeviriye el atanların çok iyi bilecekleri diğer sebepler yüzünden çeviride bazı hatalar olmuş olabilir. Yine de uzun süredir alt yazı bekleyen bu belgeselin çevirisini yaparak bir ihtiyacı karşıladığımı düşünüyorum.

Bütün bunları çevirinin zorluklarına biraz olsun dikkat çekebilmek için yazıyorum. Ayrıca bir aydan bu yana "13. Cuma" ile haşır neşir olduğumdan, bu konu rüyalarıma bile girdiğinden ve herkesle bu konudan başka bir şey konuşmak istemeyecek kadar sosyal hayatımı etkilediğinden çeviri sırasında yaşadıklarımdan biraz bahsetmek istedim.

Sonuç olarak ve özetle çeviriyi tamamladım. İyi seyirler diliyorum.

NOT: Çeviriyi yaparken belgeselin ve dayanak aldığı filmlerin orijinal ismi "Friday the 13th" olmasına ve Türkçe çevirisinin "Cuma, Ayın 13'ü" olması gerekmesine rağmen (sanıyorum) film Türkiye'ye ilk girdiğinde filmin ismini (yanlış olarak) "13. Cuma" koyduklarından ve film bu isimle tanınıp neredeyse "galat-ı meşhur" hale geldiğinden, ben de çeviri boyunca "13. Cuma" ismini kullanmayı tercih ettim.

KENDİME UYARI: Bundan böyle uzunca bir süre "13. Cuma" ve "Jason" isimlerini duymasam iyi olacak gibi geliyor. : ))))

Türkçe Alt Yazı Dosyasını İndir

NOT: Filmin çevirisi 27 Ocak 2013 tarihinde tamamlanmış olup, Türkçe alt yazı dosyası yine aynı tarihte tarafımdan www.turkcealtyazi.org sitesinde yer alan "His Name Was Jason: 30 Years of Friday the 13th (2009)" isimli film / alt yazı sayfasına da yüklenmiştir.

"ANA SAYFA"YA GİT