|
Bir varmış, bir yokmuş... Evvel zaman içinde, kalbur
saman içinde, develer tellal iken, pireler berber iken,
ben annemin beşiğini tıngır mıngır sallar iken; ülkenin
birinde, vakti zamanında "gitarisyen"
isminde, 53 yaşında, biraz saf bir çocuk(!) yaşarmış.
"gitarisyen" kendi çapında gitar çalar, bir
de çizgi roman çeviri ve balonlamaları yapmaya
çalışırmış. Aynı ülkenin bir de padişahı varmış. Bu
padişah saf olmayan, akıllı insanları çok severmiş ve
ayrıca hem masal hem de çizgi roman okumaya bayılırmış.
Ülkenin padişahı ülkesindeki herkesin akıllı olmasını
arzuladığından ve bundan emin olmak istediğinden bütün
halkı tek tek sarayına çağırıp bazı matematik soruları
veya bilmeceler soruyor ve bu matematik sorularını ya da
bilmeceleri bilenlere "Saf Olmadıklarına Dair"
bir belge veriyormuş. Ülkede herkes "Saf
Olmadıklarına Dair" belge aldıktan sonra sıra bizim
"gitarisyen"e gelmiş ve o da sarayın
yolunu tutmuş. Padişah hangi soruyu sorduysa
"gitarisyen" hiçbirini bilememiş. Örneğin
padişah "Söyle bakalım, gitarisyen, 4+3 kaç eder?"
diye sorduğu zaman gitarisyen de "Alt
alta mı, yan yana mı?" diye soruyormuş. Ya da
padişah biraz daha basit bir soru olsun diye "Ben bu
ülkenin padişahıysam bu ülkenin neyi olmuş oluyorum?"
diye sorduğu zaman gitarisyen
"Kendiniz söylüyorsunuz ya padişahım: Neyi olmuş
oluyorsunuz. Benim dedem de ney üflerdi, ama ben
beceremiyorum ney çalmayı!" şeklinde cevap
veriyormuş. Padişah bunun üzerine çok sinirlenmiş ve
"Oğlum, senin anladığın, yapabileceğin bir şey yok mu?
Yoksa böyle boş boş yaşayan bir insan mısın?" diye
sormuş. Saf gitarisyen ise "Padişahım
ben çizgi romanların çeviri ve balonlamasıyla
uğraşıyorum, ayrıca bir de ejderhalarla iyi
anlaşıyorum!" demiş. Padişah bunun üzerine "Tamam
o zaman, sana iki görev veriyorum. Birincisi; şu karşı
dağın zirvesinde yaşayan "Tombulus Tombikus"
isimli ejderhayla konuşup arada bir halkımızın üzerine
ateş püskürtmesini önleyeceksin, ikinci olarak ise bir
çizgi romanın çeviri ve balonlamasını yapacaksın! Sana
sadece bu şekilde 'Saf Olmadığına Dair' bir belge
veririm!" demiş. Bizim gitarisyen bu
işe çok sevinmiş ve hemen hazırlıklarını yaparak "Tombulus
Tombikus" isimli ejderhanın yaşadığı dağın
zirvesine doğru yola koyulmuş. Bunu yaparken
gitarisyen yanına (aşağıda resmini gördüğünüz)
çok sevdiği "Çilek" isimli, 2,5 yaşındaki
dişi kedisini de almış. Bunun sebebi, kedisinin
sayesinde aynı kedisi gibi bir hayvancağız olan
ejderhayla anlaşabileceğini düşünmesiymiş. Ayrıca
gitarisyen yanına gitarını da almış.
gitarisyen'in kedisi Çilek:
Neyse efendim, gitarisyen yola koyulmuş.
Az gitmiş, uz gitmiş, dere tepe düz gitmiş, altı ay bir
güz gitmiş, bir de arkasına dönüp bakmış ki; bir arpa
boyu yol gitmiş. Sonunda "Tombulus Tombikus"
isimli ejderhanın yaşadığı dağın zirvesine ulaşmış.
Ejderha, gitarisyen'i görür görmez
ağzından küçük alevler fışkırtarak haykırmış: "Dur
bakalım, insanoğlu! Ne arıyorsun burada? Buraya gelmeye
nasıl cüret edebildin?" gitarisyen
biraz korkmuş, ama korkusunu belli etmemeye çalışarak
"Merhaba, Tombulus Tombikus!" demiş, "Benim adım
gitarisyen. Önce istersen sana biraz gitar çalayım,
sonra neden buraya geldiğimi anlatırım. Ne de olsa müzik
ruhun gıdasıdır!" Tombulus Tombikus
bunun üzerine "Tamam, çal bakalım, şöyle iyi bir
müzik dinlemeyeli uzun zaman oldu zaten." diyerek
gitarisyen'i dinlemeye hazırlanmış.
gitarisyen gitarını eline alırken yanında gelen
kedisi Çilek bir çırpıda (kulaklarını
patileriyle kapatarak) ortadan kaybolmuş. Daha sonra
gitarisyen gitarı çalmaya başlamış; ancak
birkaç saniye geçmeden ejderha yalvarmaya başlamış:
"Dur! Ne olursun, dur! Ne istersen yapmaya hazırım!
Yeter ki, bir daha gitar filan çalma, bana bu işkenceyi
şimdiye kadar hiç kimse yapmamıştı!" Bunun üzerine
gitarisyen'in kedisi Çilek
saklandığı yerden çıkmış ve ejderhaya "Görüyor
musunuz, Sayın Tombulus Tombikus, ben yıllardır bu
gitarisyen'den neler çekiyorum! Sürekli gıygıdı gıygıdı
bu gitarı benim yanımda çalıp duruyor! Hayır, bir de
güzel çalıp söylediğini düşünüyor!" demiş.
gitarisyen ise Tombulus Tombikus'a
dönerek şöyle demiş: "Eğer halkımızın üzerine ateş
püskürtmeye devam edersen, sürekli buraya gelip gitar
çalar ve şarkı söylerim!" Tombulus Tombikus
bunun üzerine "Tamam!" demiş, "Sana söz
veriyorum, bir daha halkınızın üzerine hiç ateş
püskürtmeyeceğim! Yeter ki, bir daha sen buraya gelip
gitar filan çalma!" gitarisyen,
ejderhanın verdiği bu sözü teyit etmek ve belgelemek
için yanında getirdiği cep telefonunu çıkarıp ejderhanın
verdiği sözü kendi ağzından kayda almış ve oradan
ayrılmış. (Bu arada gitarisyen cep
telefonuyla ejderhanın sözlerini kayda alırken,
hanımının ona gönderdiği "Eve gelirken iki ekmek, bir
de süzme yoğurt al!" mesajını gördüğü için eve dönüş
yolunda iki ekmek almış ama her zaman yaptığı gibi
yoğurt almayı unutmuş.) (Bu yüzden gitarisyen'in
hanımından yediği azarlar bu masalın konusunun dışında
kalmaktadır...)
İlk görevini başarıyla tamamlayan gitarisyen,
çeviri ve balonlamasını yapabileceği bir çizgi roman
aramaya başlamış. Araştırmalarını sürdürürken
"Budala Hans / Silly Hans" isimli bir çizgi
romana rastlamış. Bu çok iyiymiş; çünkü hem çizgi roman
bir masal uyarlamasıymış ve padişah masallardan
hoşlandığı için bunun padişaha yaranmak için iyi bir
fırsat olabileceğini düşünmüş, hem de çizgi romanın
kapağında ve içeriğinde bir kedi varmış ve
gitarisyen de kedileri çok severmiş.
Neyse efendim, sözü uzatmayalım; gitarisyen
hemen çalışmaya koyulmuş: Önce orijinal nüshanın
boyutlarını kendi çalışabileceği bir boyuta getirmiş,
zira orijinal nüshanın sayfa boyutları (genişlik olarak)
bazen 974, bazen 911, bazen de 917 pikselmiş. O yüzden
orijinal nüshadaki bu sayfaların hepsinin genişliğini
1000 piksel olacak şekilde ayarlamış. Sonra çizgi
romanın özgün dijital nüshası 1964 tarihli ve bu sebeple
de eski bir eser olduğundan; sayfalardaki lekeleri,
sararmaları, solmaları yok etmek istemiş. Bunun için
balon içlerini ve sayfa kenarlarını temizlemeye, yeniden
renklendirmeye başlamış. Bunu yaparken de orijinal
nüshanın renklerine sadık kalmaya çalışmış. Sonra
efendim, çizgi romanın kapağının sol üst köşesinde
bulunan ve "Classics Illustrated Junior" yazan
seri başlığını / seri etiketini / kutusunu da
Türkçeleştirmenin güzel olacağını düşündüğünden, bu
kısmı "Resimli Çocuk Klasikleri" başlığıyla
çevirerek yeniden dizayn etmiş. Yine (orijinal dijital
nüshada kullanılan fonta en yakın font olduğunu
düşünerek) çizgi romanın genelinde "Calibri" yazı
fontunu kullanmış. Çeviri konusuna gelince;
gitarisyen bunun bir masal olduğunu bildiğinden,
masallarda kullanılan anlatım tekniğini çevirisine
yedirmek istediğinden ve masallarda olaylar bilinmeyen
bir zamanda geçip Türkçede bilinmeyen geçmiş zamana en
uygun kip de "öğrenilen geçmiş zaman" olduğundan;
masalın Türkçe çevirisini yaparken ("-miş'li geçmiş
zaman" / "rivayet geçmiş zaman" olarak da bilinen)
"öğrenilen geçmiş zaman" kipini kullanmış. Ayrıca
bazı yerlerde (metinlerin aslına genel hatlarıyla sadık
kalarak) "serbest çeviri" tekniğine de başvurmuş.
Bu şekilde gitarisyen çizgi romanın çeviri
ve balonlamasını işten arta kalan zamanlarında yapıp
bitirerek padişahın huzuruna çıkartmış. Padişah
gitarisyen'in çeviri ve balonlamasını yaptığı
"Budala Hans / Silly Hans" adındaki çizgi
romanı okuduktan sonra "Ben karar veremedim,"
demiş; "En iyisi sen bunu bütün çizgi roman
dostlarının ve ustaların buluştuğu 'Çizgi Diyarı'nda
paylaş. Onlar onay verirse, ben de sana 'Saf Olmadığına
Dair' bir belge veririm!"
Bunun üzerine gitarisyen evine gelmiş ve
çeviri ve balonlamasını yaptığı bu çizgi romanı (şu anda
gördüğünüz üzere huzurlarınıza çıkararak) Çizgi
Diyarı'nda paylaşmış. Önceleri "Ben bu çizgi
romanı paylaşırım, eğer oradaki dostlar onay vermezlerse
ben de sabah akşam onlara gitar çalarım. Böylelikle
gitar çalmayayım diye onaylamak zorunda kalırlar!"
diye aklından geçirmişse de; sonradan bunun etik
olmayacağını ve kimsenin kulaklarına işkence yapmanın
doğru bir hareket olmadığını fark ederek bu işten
vazgeçmiş ve kararı Çizgi Diyarı
dostlarına bırakmanın en doğrusu olacağını düşünmüş.
(Bu arada gitarisyen yine "Classics
Illustrated Juniors / Resimli Çocuk Klasikleri"
serisinden çıkmış ve yine bir masaldan uyarlanmış olan
başka bir çizgi romanın çeviri ve balonlamasını da
tamamlamış ve "Budala Hans / Silly Hans"
isimli bu çizgi romanın onaylanmama ihtimaline binaen
kısa bir süre sonra hem padişaha hem de Çizgi
Diyarı dostlarına onu da sunarak şansını
denemeye karar vermiş.)
Evet, dostlar işte böyle... Eğer Çizgi Diyarı'ndaki
dostlar gitarisyen'in çeviri ve
balonlamasını yaptığı bu çizgi romanı onaylarlarsa
gitarisyen padişahtan "Saf Olmadığına
Dair" bir belge alacak. Yok eğer onaylamazlarsa,
gitarisyen ülkedeki tek "saf" insan
olarak yaşamaya devam edecek...
Son olarak; gitarisyen bu çizgi romanı hem
okurken, hem de Türkçeye çevirir ve balonlamasını
yaparken çok zevk almış. Ve çevresine de sürekli şunu
söylüyormuş: "Umarım Çizgi Diyarı'ndaki dostlar da bu
çizgi romanı okurken aynı keyfi alırlar..."
SUNUM VE KURGU MASAL HAKKINDA: Gerek
sunumdaki, gerek çeviri ve balonlamadaki, gerekse
(günlük hayatın stresinden uzaklaşarak biraz tebessüm
edebilmek amacıyla) bu sunumun içinde ("Çeviri ve
Balonlama Süreci" başlığı altında) kendi kurgumla yer
verdiğim masalda geçen ve eğlenceli / esprili / mizahi
olduğunu zannettiğim ifadelerimdeki hatalarım /
kusurlarım için bağışlanmak umuduyla...
|
